Waarom bonen je beste vrienden zijn

Nederlanders aten in 2016 gemiddeld 1 gram peulvruchten per dag. Het tij lijkt te keren, want inmiddels eten we gemiddeld 5 gram peulvruchten per dag!  En dat is goed nieuws, want bonen dragen bij aan een gezond en duurzaam eetpatroon. Het jaar 2016 werd door de Verenigde Naties uitgeroepen tot het Internationale Jaar van de Boon. In maar liefst 32 landen werd het Nationale Bonencomité opgericht met als doel om de boon letterlijk op de kaart te zetten. Hoe zit dit nou precies? Lees hieronder waarom jij zelf ook vaker bonen op tafel wil zetten!

Bonen behoren tot de peulvruchten. Peulvruchten zijn zaden of de zaden met hun omhulsel, zoals kapucijners, linzen, kikkererwten, sojabonen, nierbonen. 

Professor dr. Ir. Daan Kromhuit, oud-hoogleraar Volksgezondheidsonderzoek aan de Wageningen Universiteit vertelt: “Bonen zitten boordevol eiwitten, ijzer en vitaminen en zijn een rijke voedingsbron. Van bonen is overtuigend aangetoond dat ze het cholesterol verlagen.”. Bovendien bevatten bonen veel vezels en dat is weer gunstig voor je darmen en voor het gezond houden van jouw buik! 

Goed om te weten: bonen bevatten de natuurlijke gifstof lectine. Niet alle lectines zijn gevaarlijk en de hoeveelheid kan ook verschillen per boonsoort. Sojabonen, kidneybonen en zwarte bonen bevatten veel meer lectine dan bijvoorbeeld kikkererwten, linzen of tuinbonen. Gelukkig is deze gifstof door verhitting heel gemakkelijk onschadelijk te maken, zodat jij alsnog deze lekkere en gezonde boontjes veilig kan eten!

Als je het over duurzaamheid hebt, moet je het over eiwitten hebben. Van alle voedingsstoffen hebben eiwitten de grootste milieuafdruk (landgebruik, watergebruik en de uitstoot van broeikasgassen). De laatste decennia zijn we steeds meer dierlijke producten met dierlijke eiwitten gaan eten, zoals vlees, vis, ei, melk en kaas. Gemiddeld komt twee derde van onze eiwitten van dieren af, terwijl dit van nature erg inefficiënt is. Waarom?

Dieren maken namelijk zelf geen eiwitten, maar ze zetten eiwitten om. Planten maken juist eiwitten aan! Ze halen stikstof uit de grond en zetten dat om in eetbare eiwitten. Het is daarom efficiënter om de planteneiwitten zelf te eten. Een kilo steak zorgt voor 34 kilo CO2-uitstoot, terwijl peulvruchten onderaan staan met gemiddeld slechts 1 kilo uitstoot.

Om de groeiende wereldbevolking in de toekomst van voldoende eiwitten te kunnen voorzien, zullen we naast dierlijke eiwitbronnen, meer plantaardige eiwitten moeten eten. Zo krijgen we een duurzamer eetpatroon!

Weinig is makkelijker om zelf te telen dan bonen! Op Youtube staan talloze instructies. Omdat de meeste bonensoorten omhoog groeien, hebben ze maar weinig ruimte nodig en kun je ze zelfs op je balkon of in je geveltuintje telen. En ze krijgen vaak supermooie bloemen! Een vakje van 30 bij 30 centimeter en wat bamboestokken of een klimnet zijn al genoeg. Vanaf mei kun je de bonen in volle grond stoppen. Als ze een centimeter of zes zijn, zoeken ze al iets om vast te houden. Leid je ze naar een stok of klimnet, dan winden ze zich daar vanzelf omheen!

Mocht je dit alsnog te veel werk vinden, maar wil je wél graag vrienden worden met bonen, hebben wij een laatste argument achter de hand. Bonen zijn namelijk ook nog eens heel goedkoop, omdat veel bonen goed te telen zijn in de Nederlandse grond. Dit scheelt niet alleen in jouw portemonnee, maar ook in de milieuafdruk, omdat we ze niet hoeven te importeren uit verre landen. Kortom, bonen zijn elke cent waard!

Wanneer aan een typische bonengerecht wordt gedacht, schiet waarschijnlijk bij de meeste de chili con carne te binnen. Vandaar dat wij dit gerecht graag met jullie delen, maar dan met een vleugje De Gezonde Stad doorheen. De chili sin carne is namelijk een heel gezond én duurzaam alternatief voor de chili con carne, en dan net zo lekker! Voor diegene die de Spaanse taal niet machtig is: con betekent met en sin betekent zonder!

Ingrediënten (4 personen):

200 g zoete aardappel
1 ui
2 teentjes knoflook
1 el gemalen komijn
1 el paprikapoeder
1 tl cayennepeper
2 paprika’s, in blokjes
1 courgette
800 g tomaten, in blokjes
400 g kidneybonen, gekookt
100 g maïs
tortillas
zonnebloemolie
zout

De bereidingswijze: 

1. Zet de pan met ruim water op. Kook de zoete aardappel in 20 minuten gaar. giet af en laat staan voor gebruik.
2. Verhit wat olie in de stoofpan en fruit de ui in 3 minuten glazig. Voeg knoflook, de gemalen komijn, het paprikapoeder, en de cayennepeper toe. Wanneer het begint te geuren voeg je de paprikablokjes en courgette toe. Bak 5 minuten mee. Voeg dan de tomatenblokjes, kidneybonen, mais en zoete-aardappelblokjes toe. Laat 10 minuten sudderen op laag vuur. 
3. Verwarm de oven voor tot 180 graden Celcius. Snijd intussen de tortilla’s in driehoekjes en plaats ze op een met bakpapier beklede bakplaat. besprenkel de tortilla’s met 3 eetlepels olie en bestrooi met zout. Bak de tortilla chips in 3-5 minuten knapperig. Eet smakelijk!

De Gezonde Stad zou de gezonde stad niet zijn, als we niet ook zelf onze handen uit de mouwen zouden steken. Want wij willen deze trend graag versterken. Daarom zijn we in de Tropentuin bij het KIT begonnen met het verbouwen van onze eigen bonen! Kom langs in de tuin en ontdek de meest bijzondere zeldzame bonenrassen die we kweken. De oogst delen we weer uit, om de bonen verder te verspreiden.