Nicky is fan van vlinders en begon zijn eigen vlindertuin
Mot in Mokum is de nieuwe hotspot voor de natuur in Amsterdam Noord. In deze tuin vol wilde bloemen vertelt oprichter Nicky Castricum over zijn grootste passie: vlinders. Met de tuin wil hij Amsterdammers inspireren en zelf laten ontdekken hoe bijzonder deze fladderende bestuivers zijn.
- Geplaatst 22 maart 2020
Leg eens uit, Nicky, waarom zijn vlinders zo belangrijk?
“De nummer 1 reden om meer ons best te doen voor deze beestjes zou natuurlijk moeten zijn: omdat ze fantastisch zijn! Ik zou niet willen leven in een wereld zonder ze! Sterker nog, we kunnen ook niet zonder ze, we hebben ze echt hard nodig.
Tussen het ontstaan van insecten en de eerste gewervelden die op land kropen zat ruim 40 miljoen jaar. Insecten bestaan dus al veel langer dan wij! Insecten houden letterlijk de wereld leefbaar.
Ik krijg vaak de vraag: ‘wat is de functie van vlinders?’ Een typisch menselijke vraag, met de verwachting dat ze een duidelijke opdracht hebben meegekregen.
Geen enkel organisme heeft maar 1 rol, ze functioneren altijd in een web van activiteiten, ze bestuiven, ze parasiteren, ze eten, etcetera. Maar als ik de belangrijkste rol van vlinders zou moeten noemen is het gegeten worden. Mensen schrikken vaak als ik dit zeg. Je zou bijna vergeten dat dit is hoe de natuur werkt! Ga maar na: elke roofvogel eet kleine vogeltjes en dieren die op hun beurt weer afhankelijk zijn van alle insecten die ze eten. Ruim 90% van de rupsen die uit het ei kruipt, eindigt in een vogelbekje, wordt geparasiteerd of opgegeten door andere insecten. Zonder rupsen en vlinders is er niets te eten voor gruttos, vleermuizen of kleine koolmezen. Niet alleen dieren, maar ook veel plantensoorten zijn afhankelijk van ijverige bestuivers als de wilde bij. En wij als mensen zijn voor de bestuiving van onze landbouwgewassen ook afhankelijk van insecten. Ze vormen de basis van een gigantische voedselpiramide.
Er zou veel meer lof mogen zijn voor deze beestjes, net als voor wormen en pissebedden! Zij maken kringlopen rond en zonder hen zou de wereld absoluut onleefbaar zijn.”
Mot in Mokum
Vanuit jouw liefde voor vlinders ben je in 2018 Mot in Mokum begonnen. Wat is Mot in Mokum precies?
Een vlindertuin voor onze inheemse vlinders! Maar niet zoals je hem verwacht. De vlindertuin bestaat uit 4 bloemenweides, met verschillende biotopen, gericht op verschillende soorten vlinders en rupsen. Midden op dit terrein staat het observatorium, een soort onderzoeksstation met microscopen en lesmateriaal. Hier geef ik cursussen en organiseer ik nachtvlindernachten voor jong en oud, om mensen te leren hoe je weer vlinders in je tuin krijgt. Bij de jongsten probeer ik vooral de fascinatie voor de kleine beestjes op te wekken, bij volwassenen gaan we echt de diepte in over hoe je je (gevel)tuintje in de stad zo efficiënt mogelijk kan inrichten voor vlinders. Er is ook het Poppenhuis: een klein torentje waar ik rupsen die ik in de tuin vind, een beschermde opvoeding gun. Zo kunnen mensen tijdens de transformatie met hun neus boven op deze fascinerende beestjes zitten.
openbare tuin
Is de vlindertuin voor iedereen te bezoeken?
Ja! Vanaf het begin heb ik ervoor gekozen om geen bubbel te creeren, maar een openbare tuin die zichzelf moet bewijzen in het aantrekken van vlinders. Met alle inheemse bloemen, waardplanten (rupsenvoer) en overwinterplekken die daarbij horen. Een dichte kas, met garantie op vlinders zou alleen maar de illusie werken dat we de natuur (en onszelf) in de hand hebben.
Het lijkt me fantastisch als deze tuin mensen enthousiast maakt om wilder groen in de stad te laten groeien. Daarom kun je ook je verjaardag in de tuin vieren of in het observatorium overnachten. Er is bovendien een assortiment aan waardplanten en zaadjes te koop, om je eigen vlinderparadijs te maken.
begin
Waarom ben je Mot in Mokum begonnen?
Ik had geen keuze! Al sinds ik klein was houd ik zo ongelooflijk van de natuur. Samen met de oneindige stroom aan berichten over de kaalslag van de natuur, was er geen andere uitweg: ik wilde en moest zoiets doen. Natuurlijk heb ik heel veel mazzel gehad toen ik dit idee voorstelde bij het stadslandbouwproject NoordOogst, dat ik het vertrouwen kreeg om dit op te zetten.
toekomst
Hoe ziet de toekomst eruit voor Mot in Mokum?
“Ik hoop uiteindelijk slecht. Het business plan van Mot in Mokum is tamelijk destructief: zoveel mogelijk mensen uitleggen hoe je weer vlinders in je tuin krijgt. Wanneer dit slaagt, heb ik natuurlijk niet zoveel meer te vertellen! Maar dat zou fantastisch zijn. Een goede plek voor schoolexcursies, overnachtingen en nachtvlindernachten zal het altijd blijven.
Tot die tijd is er nog een hoop te doen! Er valt zoveel te vertellen over natuur! Bovendien hebben we nog zoveel te winnen op het aanbod van gifvrije en inheemse planten in de tuincentra.”
droom
Waar droom je van?
“Je snapt dat ik met een vlindertuin niet meer hoef te dromen! Maar toch heb ik zeker een wens: dat we met z’n allen een balans vinden hoe we op de wereld leven, niets mooier dan dat!”
doe mee!
Wat kunnen wij zelf doen voor vlinders en bijen in de stad?
“Raak gefascineerd, daarmee begint alles! Bespied de beestjes, leer hoe ze leven en ga aan de slag. Elke soort vlinder overwintert anders, als rups, als pop of vlinder. Nachtvlinders verpoppen en overwinteren onder grond en kun je beschermen door de aarde niet te schoffelen. En rupsen zijn heel kieskeurig: zo eten distelvlinderrupsen alleen maar distels en koolwitjes eten vooral kool. Weet je hoe de beestjes leven, dan weet je vanzelf wat je moet doen! Zoals elk insect hebben vlinders de kracht om aan een onwijze comeback te beginnen, mits ze de kans krijgen.
Heb je geen tuin? Misschien is er nog een boomperk of berm waar je iets mee kunt?Juist als je in de openbare ruimte dingen doet kun je andere mensen inspireren om ook meer voor vlinders te doen.
Als je niet weet waar je moet beginnen kun je makkelijk starten door in je tuin of buurt een hoekje onkruid te gunnen, dit zijn onze inheemse dracht- en waardplanten en insectenhotel ineen!”